Eğer aradığınız şey nasıl daha iyi kahve yapabileceğiniz ise şimdilik yanlış yerdesiniz. Belki ileride onunla da ilgili video gelebilir. Bu yazımızda size kahveyle ilgili doğru kabul edilen 4 yanlıştan bahsedeceğiz. İzlemek isterseniz bu konuyla ilgili videomuz da var. 🙂
MADDE 1: Kahve dehidre ediyor ve vücudumuzu susuz bırakıyor.
Yıllar önce yapılan bir çalışmaya göre kafein idrar atımımızı yani ürin üretimimizi %25 arttırıyor. Bu çalışmanın sonuçları insanların kahve ile sıvı atım miktarı arasında doğru orantı olduğunu düşünmesine sebep oldu. Aslında pek de yanlış değil. Vücudumuza kafein aldığımız zaman kan akış hızımızda ve adrenalin miktarımızda artış meydana gelir. Dolayısıyla normalde olduğundan daha hızlı akan kan böbreklere de daha fazla uğrar. Böbreklerin çalışmasındaki artış da idrar üretimini arttırır. Ama endişelenecek bir durum söz konusu değil çünkü atılan fazla sıvı kahveyle birlikte vücudumuza aldığımız sıvıyla telafi ediliyor. Tabii ki içtiğimiz kahvenin kafein oranı da bu durumu etkiliyor.
Başka bir çalışma ise insanları iki gruba ayırıyor. Bir gruba 270 mg, diğer gruba ise 537 mg kafein içeren kahveler vererek iki grubu kıyaslıyorlar. Sonuç olarak normal bi filtre kahvedeki kadar kafein tüketen 270 mg’lık grupta herhangi bir dehidrasyon durumu gözlenmiyor. Hatta tam tersi vücuttaki su miktarında artış görüyoruz. Ancak diğer grupta, tam dehidrasyon olmasa da dehidrasyon vari anormallikler gözlemliyoruz. Bu durum uzun vadeli etkiye sebep olmayan, kısa vadeli bir durumdur. Bu iki araştırmayı birlikte değerlendirecek olursak vardığımız sonuç:
Normal miktarlarda içtiğimiz kahvedeki su ve kafein birbirini nötrlüyor diyebiliriz. Ancak gün içinde çok miktarlarda kafein tüketen biriyseniz bu sizin için kısa süreli dehidrasyon habercisi olabilir.
Dikkat etmeniz gereken nokta; kahvedeki sıvıyı günlük sıvı alım miktarında dikkate almamanız olacaktır. Daha kolay anlaşılacak şekilde eğer günde 2 litre kahve içip “ihtiyacım olan sıvıyı aldım” diyenlerdenseniz durum vahim. Çünkü bu doğru bir düşünce değil. Biyolojik faaliyetlerimizi devam ettirebilmek için suya ihtiyaç duyarız. Eğer bunu eksiksiz tamamlayabiliyorsanız siz bu maddeyi dikkate almamalısınız.
MADDE 2: Kahve içmek beynimize hasar mı veriyor?
“Kahve beni aptallaştırıyor mu?” diyenler iyi dinlesin. Kahvenin içerisindeki kafein uyarıcı bir maddedir. Kahvenin beyne zarar verdiğine dair inanışın çıkış sebebi tam da burada yatıyor.
Bu uyarıcı madde vücuda girdiği zaman beyne gitmesi gereken besin ve enerjiyi vücudun farklı bölgelerinde gitmeye zorluyor. Ve tabii beyin ihtiyaçlardan yoksun kalıyor. İnanış bu şekilde. Peki gerçeği yansıtıyor mu?
Aslında bu başka yerlere yönlendirilen enerji asetil kolin üretimi için kullanılıyor. Asetil kolin bir tür kimyasal habercidir. Bu kimyasalın artışı bizim beynimizin daha iyi çalışmasında aktif rol oynuyor. Aynı zamanda BTNF (beyin türevli nörotrofik faktör)‘ün artışında ve nöron büyümesinde önemli bir rol oynar. BTNF için beynimizin adaptasyon yeteneğidir diyebiliriz. Bu sayede beynimiz ve vücudumuz yeniliklere daha kolay adapte olabiliyor. Bu konuda detaylı bilgiyi Aralıklı Oruç Rehberi‘mizde vermiştik.
MADDE 3: Daha çok kafein, daha çok enerji verir!
Pilav ya da tavuk gibi besinlerden aldığımız enerjiyle, kafeinden aldığımız enerji başkadır. Kafein bize diğer besinler gibi doğrudan enerji sağlamaz ama kafein sayesinde besinlerden aldığımız enerjiyi daha kolay açığa çıkararak kullanabiliriz. Videoda Muz Reisin de dediği gibi “You can do it man! You have more power than you think!” Ancak çok fazla kafein almak bir takım riskli durumlar oluşturabilir. Kişisel kafein limitinizi aştığınız durumlarda kontrolsüz titremeler başlar. Kilogram başına günlük 3-6 mg arası kafein uygundur. Aşıldığı durumlarda ise fazla kafein vücut zaten uyarılmış durumda olduğu için hem daha fazla enerji vermeyecektir hem de rahatsız edici düzeyde kontrolsüz kasımalar ve titremelerle baş etmek zorunda kalacaksınızdır. Bu nedenle örneğin 80 kilogram bir birey için 240 ile 480 mg arası kafein alımı yeterli olacaktır.
Bu maddede özellikle değinmek istediğimiz istisnai durum; sabah uyanır uyanmaz içilen kahveyle ilgili olacaktır. Size tavsiyemiz bu kahveyi yarım saat bi’ saat kadar ertelemeniz yönünde olacaktır. Sabah kalktığımızda zaten vücudumuzdaki adrenalin ve kortizol miktarları fazladır. Biri stres hormonu (kortizol) diğeri de “fight or flight” dediğimiz savaş yada kaç hormonudur (adrenalin). Sabah uyanır uyanmaz içtiğimiz kahveyle de zaten tetikli olan uyarılmayı daha fazla arttıramadığımız için kahveden beklediğimiz tam randımanı alamamış oluyoruz. Bu yüzden bir saat kadar ertelediğimiz bir kahveden daha iyi verim alabiliriz. Sonuç olarak kahve içmek için en uygun zaman fiziksel efor sarf etmeden önceki, enerjiye en çok ihtiyaç duyulan andır.
Aynı zamanda kafeinin lipoliz etkiside vardır. Yağ hücrelerini daha hareketli ve güçsüz duruma getirir. Bu da yağ yakımını kolaylaştırır.
MADDE 4: Kafein insülin direnci yapar mı? Kahve kilo aldırır mı?
Yapılan bir araştırmaya göre kafein tüketimi insülin hassasiyetini %15 azaltır. Yani vücudumuz insüline karşı duyarsızlaşır. Kandaki besinler dokulara taşınamadığı zaman bir türlü tokluk hissine ulaşamayız. Bu durumda da ne kadar yesek de bi türlü aldığımız bu besinlerden yararlanamayız. Peki kafein buna gerçekten sebep olur mu? Evet de diyebiliriz, hayır da.
Aslında bu bizim çok da önemsememiz gereken bir konu değil. Çünkü alınan kafeinle birlikte adrenalin ya da kortizol miktarında veya lipoliz gibi diğer olayların gerçekleşmesinde bir artış gözlenir demiştik. Bu yoğun durumda da insülinin görevini yerine getirememesi çok da şaşılacak bir durum değildir. Yani pankreastan salgılanan insülin miktarında bir değişim olmamakta ama kandaki insülin görevini tam olarak yerine getirememektedir. Endişelenilmesi gereken durum da salgılanan insülin miktarıyla ilgili olduğu için kafeinin sebep olduğu bu durum sizi çok da korkutmamalı.
Kahve ve kafeinle ilgili anlatacaklarımız bu kadardı. Daha ayrıntılı anlatımına videomuzdan ulaşabilirsiniz. Keyifli kahveler 🙂
